Aktualne trendy i wyniki badań dotyczące rynku pracy, edukacji i kompetencji

Z danych GUS wynika, że stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w marcu 2022 r. wyniosła 5,4%. W porównaniu z lutym 2022 r. spadła o 0,1 p.p., a w porównaniu z marcem 2021 r. była niższa o 1,0 p.p.

W odniesieniu do stopy bezrobocia Polska bardzo dobrze plasuje się na tle innych krajów. Według aktualnych danych Eurostatu stopa bezrobocia – dla krajów członkowskich Unii Europejskiej (UE-27) w lutym 2022 r. – wyniosła 6,2%, a dla strefy euro (UE-19) – 6,8%.

W marcu w urzędach pracy było zarejestrowanych 902,1 tys. bezrobotnych – o 2% mniej niż miesiąc wcześniej i o 16,3% mniej niż w marcu 2021 r. Pracodawcy zgłosili do urzędów 140,6 tys. wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej – to o 19,3% ofert więcej niż w lutym 2022 r.
i 19,4% więcej niż rok wcześniej.

Zgodnie z raportem Grant Thornton – w marcu, na 50 największych portalach rekrutacyjnych w Polsce, pracodawcy opublikowali ponad 360 tys. nowych ofert pracy, czyli o 30,1% więcej niż̇ w analogicznym okresie w 2021 r. Wzrost liczby nowych ofert pracy widoczny był w zawodach branży IT, tj.: specjalista ds. cyberbezpieczeństwa (o 410%), administrator IT (o 121%) oraz dla stanowisk dyrektor finansowy/CFO (o 222%). Wśród ofert pracy w zawodach fizycznych najwyższy wzrost, w porównaniu z ubiegłym rokiem, zanotowano na stanowisku kasjer/sprzedawca (o 47%). Wśród aglomeracji w Polsce w marcu 2022 r. najniższą liczbę nowych ofert pracy odnotowano w Poznaniu (2,7 tys.). Z kolei najwięcej nowych ogłoszeń o pracę opublikowano w Warszawie (44,8 tys.) i Krakowie (21,3 tys.).

Również w obszarze wynagrodzeń widać znaczną poprawę. Z danych GUS wynika, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie ogółem (brutto) w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2022 r. wyniosło 6665,64 zł. W porównaniu z lutym 2022 r. wzrosło aż o 7,2%, i 12,4% analogicznie do roku poprzedniego.

Według badań ManpowerGroup, wyższe wynagrodzenie jest najczęstszym powodem zmiany pracy. W dalszej kolejności respondenci wymieniali chęć rozwoju zawodowego, korzystniejszą formę zatrudnienia u nowego pracodawcy i niezadowolenie z poprzedniego miejsca zatrudnienia.
W I kwartale br. 21% respondentów zadeklarowało, że w okresie ostatnich 6 miesięcy zmieniło pracodawcę̨, a 18% zmieniło stanowisko u obecnego pracodawcy. Największą rotację pracowników zanotowała branża handlu detalicznego i hurtowego (27%) oraz transportu i logistyki (26%).

Pracownicy bardzo ambitnie podchodzą do rozwijania swoich kompetencji. Niemal wszystkim zależy na rozwoju zawodowym przynajmniej w małym stopniu (98%), przy czym w dużym lub bardzo dużym zależy ponad połowie (57%). Najczęściej wymienianymi powodami, dla których zatrudnieni chcą się rozwijać, jest własna satysfakcja (48%) oraz szansa na wyższe wynagrodzenie (44%).

Odsetek respondentów, pozytywnie oceniających szansę na znalezienie nowej pracy, tak samo dobrej lub lepszej od obecnej, w I kwartale 2022 r. wyniósł 68% vs 65% kwartał wcześniej. W przypadku oceny szans na znalezienie jakiejkolwiek nowej pracy odsetek badanych nastawionych optymistycznie wynosi odpowiednio 87% vs 86%. Najgorzej swoje szanse oceniają osoby pracujące w edukacji. Najbardziej pewni znalezienia nowej pracy są kierowcy.

Jak podaje ManpowerGroup, poziom satysfakcji z pracy w I kwartale 2022 r. wzrósł o 1 p.p. w stosunku do poprzedniego kwartału i wyniósł 75%. Największy odsetek zadowolonych respondentów odnotowano w telekomunikacji i IT (91%), w opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (81%) oraz ochronie (81%). Ze względu na zajmowane stanowisko najwyższy odsetek osób usatysfakcjonowanych z pracy zaobserwowano wśród kadry zarządzającej (top management – 82%), inżynierów (82%) oraz kierowników średniego szczebla (81%).

W odczuciu 44% pracowników, pracodawcy dbają o ich rozwój zawodowy. Najczęstszą formą wsparcia jest docenienie pracy swoich podwładnych (39%), a także zapewnienie oraz umożliwienie zdobywania wiedzy i nowych umiejętności od innych pracowników (32%).

Zdaniem pracowników, w ciągu najbliższych 10 lat, na rynku pracy najbardziej będzie się liczyć znajomość języków obcych (62%), zdolność szybkiego dostosowywania się do zmian (52%) oraz kompetencje cyfrowe (50%). Pracownicy przewidują, że istotne staną się również umiejętności miękkie, innowacyjne podejście do rozwiązywania problemów (46%) oraz umiejętność ciągłego uczenia się (45%).

Wojna Rosji z Ukrainą spowodowała, że do Europy napłynęło wielu uchodźców, a do Polski uciekło prawie 3 mln ludzi. Okazując swoje wsparcie dla uchodźców z Ukrainy, Polska jak i kraje sąsiadujące, tworzą nowe, dedykowane dla nich miejsca pracy.

Przeprowadzono badanie przez EWL dotyczące sytuacji uchodźców z Ukrainy, przebywających w Polsce. Okazuje się, że 93% z nich to kobiety. Wśród ankietowanych – 58% zamierza wrócić do Ukrainy, 30% planuje zostać w Polsce na dłużej, a 12% chce wyjechać do innego kraju niż Ukraina (m.in.: 26% do Niemiec, 16% do USA, 11% do Wielkiej Brytanii i 10% do Szwecji).

82% badanych nie pracowało wcześniej w Polsce, jednak 63% planuje podjąć pracę na mocy specjalnej ustawy. 53% respondentów ma wyższe wykształcenie, 8% – wykształcenie wyższe niepełne. Natomiast średnie i zawodowe wykształcenie zadeklarowało odpowiednio 16% i 22% ankietowanych.

Wysoko wykwalifikowani specjaliści stanowią 17% ogółu badanych. Druga, co do wielkości grupa badanych wykonywała w Ukrainie zawód nauczyciela i pracownika sektora edukacji (15%). 14% ankietowanych to osoby pracujące w sektorze usług, a 13% – w sprzedaży i handlu. 7% ankietowanych to pracownicy biurowi oraz fizyczni i technicy.

Kryzys spowodowany atakiem Rosji na Ukrainę wywołuje wiele skutków społeczno-gospodarczych w państwach członkowskich UE. Jedną z konsekwencji rosyjskich działań wojennych w Ukrainie jest gwałtowny wzrost cen energii i żywności w całej Europie. Z tego powodu wiele firm boryka się ze wzrostem kosztów surowców oraz koniecznością dostosowania poziomu produkcji i zatrudnienia.

Raport przygotowany przez Wspólne Centrum Badawcze przy Komisji Europejskiej (Joint Research Centre, JRC) pokazuje, że niedobory umiejętności cyfrowych, w kontekście zatrudnienia, są nadal dużym problemem w Unii Europejskiej. W 2019 r. 40% osób w wieku 25-64 lata posiadało umiejętności cyfrowe poniżej poziomu podstawowego (dane z Eurostatu), a 10% dorosłych nie korzysta w ogóle z internetu.

Raport dostępny na stronie.

________________________________________________________________________________

O raporcie
Raport przygotowany przez PARP przedstawia syntetyczne wyniki aktualnych badań i analiz dotyczących polskiego i międzynarodowego rynku pracy. To cykliczna comiesięczna publikacja, którą Agencja przygotowuje na potrzeby Rady Programowej ds. Kompetencji koordynującej działanie systemu Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Omawiany raport dotyczy okresu sprawozdawczego od 29 marca do 29 kwietnia 2022 r.