Dzięki środkom unijnym z Programu Polska Wschodnia (POPW) – w Białymstoku oraz w Olsztynie nastąpiła znaczna poprawa komfortu podróży transportem publicznym dla osób z niepełnosprawnościami i z ograniczeniami mobilności. Projekty z zakresu zrównoważonego transportu miejskiego, w ramach których premiowane były m.in. rozwiązania tworzone z myślą o osobach ze specjalnymi potrzebami transportowymi, otrzymały dofinansowanie w ramach naboru organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP).
W Polsce coraz częściej poruszany jest temat dostępności produktów, usług i przestrzeni dla osób z niepełnosprawnościami, a także osób ze szczególnymi potrzebami. Tworzone są do tego dedykowane rozwiązania, dzięki którym poszczególne grupy nie są wykluczane ze społeczeństwa. Działania te są potrzebne, żeby ulepszyć już istniejące i stosowane na szeroką skalę rozwiązania. Jednym z czynników, które mają na to wpływ, są programy rządowe, takie jak „Dostępność Plus”.
Program ten ma na celu zapewnienie osobom o szczególnych potrzebach swobodnego udziału w życiu społecznym i publicznym oraz dostępu do dóbr i usług, dostosowanie przestrzeni do potrzeb wszystkich obywateli oraz wzmocnienie następujących obszarów: architektury, edukacji, służby zdrowia, cyfryzacji, usług, konkurencyjności i koordynacji.
– Dofinansowanie projektów mających na celu rozwój transportu publicznego to bardzo istotny element działalności PARP, konsekwentnie realizowany na obszarze województw Polski Wschodniej już od wielu lat. Miasta uczestniczą w każdej edycji programów operacyjnych przeznaczonych dla tego regionu, realizując długofalowe plany związane z poprawnością dostępności i jakości komunikacji publicznej – mówi Dariusz Budrowski, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i dodaje – Tylko w obecnej perspektywie finansowej łącznie zrealizowanych zostanie 14 projektów tego typu, o wartości ponad 2,7 mld zł.
Węzły komunikacyjne w Białymstoku
Miasto Białystok – dzięki wsparciu z Funduszy Europejskich w ramach Programu Polska Wschodnia – realizuje trzy projekty: „Poprawa dostępności centrum Białegostoku dla komunikacji miejskiej”, „Rozwój infrastruktury transportu miejskiego w Białymstoku” oraz „Intermodalny węzeł komunikacyjny w Białymstoku”. Projekty te uwzględniają szczególne potrzeby osób z niepełnosprawnościami i z ograniczeniami mobilności.
Zakupione już autobusy (44 szt.), jak również te, które są planowane do zakupienia (20 szt.) są wyposażone w szereg rozwiązań uwzględniających jakość i komfort podróżowania. Wszystkie pojazdy są niskopodłogowe i posiadają takie udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami jak możliwość zmiany wysokości podłogi po stronie drzwi do wysokości przystanku; odpowiednio dostosowane miejsca siedzące, także dla osób podróżujących z dziećmi czy osób starszych oznaczone odpowiednimi piktogramami; przyciski „na żądanie” z dodatkowymi oznaczeniami w alfabecie Braille’a; elementy zwiększające bezpieczeństwo osób słabowidzących, tj. oznakowanie wszelkich krawędzi i stopni żółtym kolorem.
Ponadto wdrożono oprogramowanie do zamawiania i obsługi przewozu osób niepełnosprawnych. Przewozy te realizowane są mikrobusami, wyposażonymi w urządzenie mobilne z wbudowanym modemem GSM i dedykowanym oprogramowaniem, służącym do zbierania i koordynowania zleceń przewozu, przesyłania bieżącej pozycji pojazdu i komunikacji tekstowej na linii Dyspozytor – Kierowca. Użytkownicy uprawnieni do korzystania z przewozów dla osób niepełnosprawnych, mają dostęp do usługi poprzez responsywną stronę internetową.
Miasto, w ramach projektu, planuje zakup nadajników sygnału (beaconów) oraz wprowadzenie aplikacji mobilnej dla osób niewidomych i niedowidzących, automatycznie wyzwalającej zapowiedzi głosowe dotyczące odjazdów z danego przystanku za pomocą głośnika w telefonie. Aplikacja zainstalowana na smartfonie osoby niewidomej lub niedowidzącej, znajdującej się na przystanku, w momencie zbliżania się pojazdów na przystanek, wywoła automatycznie na telefonie głosową informację o najbliższych nadjeżdżających autobusach (nr linii, kierunek jazdy, a w przypadku dwóch lub większej ilości pojazdów jednocześnie podjeżdżających na peron – także ich kolejność przyjazdu).
W ramach jednego z projektów zaplanowano również budowę centrum przesiadkowego, gdzie zostaną wykorzystane tablice elektroniczne oraz system informacji pasażerskiej, ułatwiające podróżowanie osobom niedowidzącym.
Białystok realizuje obecnie projekty na ponad 500 mln zł, w tym otrzymał dofinansowanie na ponad 344 mln zł.
Rozwój transportu w Olsztynie
Projekty infrastrukturalne, uwzględniające dostępność, realizowane są również przez Gminę Olsztyn. Dzięki projektom „Rozwój transportu zbiorowego w Olsztynie – łańcuchy ekomobilności” oraz „Rozwój transportu zbiorowego w Olsztynie – trakcja szynowa”, miasto buduje nowe odcinki linii tramwajowej, przystanki, perony oraz przejścia dla pieszych.
Infrastruktura wytworzona w ramach projektu jest zgodna z koncepcją uniwersalnego projektowania. Projekt wprowadza udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, niewidomych, słabo widzących, tj.: zastosowanie pasów bezpieczeństwa, płytek z wypustkami na krawędzi peronu tramwajowego i autobusowego. Na przejściach dla pieszych, wyposażonych w sygnalizację świetlną, dostępna jest również sygnalizacja dźwiękowa.
Zakupiono nowy tabor tramwajowy (8 sztuk) w pełni dostosowany do przewozów osób niepełnosprawnych, seniorów i rodziców z małymi dziećmi.
Gmina na zrealizowanie projektów otrzymała dofinansowanie w wysokości 441 mln zł.
Projektowanie infrastruktury jest dużym wyzwaniem dla instytucji publicznych. Należy wziąć pod uwagę nie tylko względy estetyczne czy ekologiczne, ale również zadbać o dostępność dla osób z ograniczeniami mobilności. Świadomość społeczna, a co za tym idzie polityczna, stale rośnie. Przestrzenie i instytucje stają się z biegiem czasu coraz bardziej przyjazne wszystkim obywatelom, czego dowodem są opisane przykłady Białegostoku i gminy Olsztyn.
Kontakt dla mediów: Luiza Nowicka, PARP
e-mail: luiza_nowicka@parp.gov.pl
tel.: 880 524 959
