Badania przeprowadzone wśród pracodawców i pracowników pokazują dalszą stabilizację na rynku pracy, ale nie w poszukiwaniu talentów. W październiku 2022 r. stopa bezrobocia pozostała na tym samym poziomie, a w urzędach pracy zarejestrowano mniej bezrobotnych w stosunku do poprzedniego miesiąca. Na tle Unii Europejskiej wciąż wypadamy bardzo korzystnie – według danych Eurostatu we wrześniu br. niższym od Polski (2,6 proc.) wskaźnikiem poziomu bezrobocia odznaczały się tylko Czechy. Niezmiennie – specjaliści z branży finansowej i IT otrzymali największą liczbę ofert pracy, gdzie pracownicy fizyczni cieszyli się najmniejszym zainteresowaniem. Przedstawiamy wnioski z raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości „Rynek pracy, edukacja, kompetencje. Aktualne trendy i wyniki badań”.
Rynek pracy w Polsce
Z danych GUS wynika, że stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w październiku 2022 r. wyniosła 5,1%, nie zmieniając się względem poprzedniego miesiąca. Z kolei w porównaniu z październikiem 2021 r. była niższa o 0,4 p.p.
Polska, na tle innych krajów, nadal wypada bardzo korzystnie. Według aktualnych danych Eurostatu – stopa bezrobocia dla krajów członkowskich Unii Europejskiej (UE-27) we wrześniu 2022 r. wyniosła 6,0%, a dla strefy euro (UE-19) – 6,6%. W tym czasie w Polsce osiągnęła 2,6%1, gdzie od dłużeszgo czasu, tylko Czechy nas wyprzedzają.
Zgodnie z danymi z października, w urzędach pracy było zarejestrowanych 796 tys. bezrobotnych. W porównaniu z wrześniem 2022 r. ich liczba spadła o 5,7 tys., a analogicznie do października 2021 r. – o 114,9 tys. Wśród bezrobotnych przeważały kobiety – 434,2 tys. vs 361,8 tys. mężczyzn. W październiku br. najwięcej bezrobotnych odnotowano w województwie mazowieckim (116,2 tys.), a najmniej (15,1 tys.) w województwie lubuskim.
Zgodnie z danymi GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie ogółem (brutto) w sektorze przedsiębiorstw w październiku 2022 r. wyniosło 6687,92 zł i pozostało na podobnym poziomie sprzed miesiąca, a względem r/r wzrosło o 13,0%.
Pracodawcy zgłosili do urzędów 88,5 tys. wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej. To o 11 tys. mniej niż w poprzednim miesiącu i 32,5 tys. mniej niż rok wcześniej.
Według raportu Grant Thornton „Oferty pracy w Polsce”, w październiku 2022 r. na 50 największych portalach rekrutacyjnych w Polsce, pracodawcy opublikowali ponad 307,3 tys. nowych ofert – to o 1,8% mniej niż miesiąc wcześniej i o 5,1% mniej analogicznie do października 2021 r.
Finansiści prześcignęli branżę IT osiągając w październiku br. największy (47%) wzrost liczby ofert pracy względem października 2021, IT zajęło drugie miejsce ze wzrostem (28%). Najbardziej poszukiwani to: specjalista ds. cyberbezpieczeństwa, dyrektor marketingu/sprzedaży, księgowy/specjalista ds. rachunkowości oraz administrator IT.
Z kolei największy spadek (23%) nastąpił w zapotrzebowaniu na pracowników fizycznych.
Pocovidowa odwilż na globalnym rynku pracy
Według badania Eurofound europejskie rynki pracy mocno ożywiły się po epidemii COVID-19. Do końca 2021 r., czyli 18 miesięcy od wybuchu pandemii, wskaźniki zatrudnienia w UE były niemal na poziomie sprzed kryzysu. Do IV kw. 2021 r. szacowana różnica między rzeczywistym a prognozowanym poziomem zatrudnienia wynosiła jedynie ok. 0,5 mln pracowników, co stanowi mniej niż 0,25% całkowitego zatrudnienia.
Za to już w IV kw. 2021 r. rok do roku wskaźnik wzrostu zatrudnienia wyniósł 3% dla kobiet i tylko 1% dla mężczyzn W wartościach bezwzględnych, w ostatnim kwartale 2021 r., odnotowano 2,5 mln więcej kobiet wykonujących pracę zawodową i 1,4 mln więcej mężczyzn - w porównaniu z analogicznym kwartałem w 2020 r.
Niestety, były też branże, które drastycznie zmniejszyły zatrudnienie pracowników. W sektorach związanych z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, handlem hurtowym i detalicznym oraz transportem odnotowano skumulowaną utratę 1,4 mln miejsc pracy w latach 2019-2021. Z kolei, w tym samym okresie, sektor informacji i komunikacji zwiększył liczbę pracowników o 1,06 mln.
Wyniki Barometru ManpowerGroup ukazały, że globalne prognozy zatrudnienia w IV kw. 2022 r. pozostają na wysokim poziomie. 45% pracodawców planowało zatrudnić nowych pracowników, 16% – zmniejszyć zatrudnienie, 36% – utrzymać stały poziom.
Największe zapotrzebowanie na pracowników zgłosili pracodawcy z regionu Azja-Pacyfik (+40%), następnie z Ameryki Południowej i Środkowej (+39%), Ameryki Północnej (+32%) oraz regionu EMEA (+21%). Niepokoi jednak prognoza dla krajów położonych w pobliżu Ukrainy, gdzie spadła ona aż o -17% w porównaniu do ubiegłego kwartału.
Utalentowany i wykwalifikowany poszukiwany
Zapotrzebowanie na uzdolnionych specjalistów dotyczy już większości pracodawców. Według Barometru ManpowerGroup aż 3 na 4 firmy na świecie zgłaszają niedobór talentów – najwyższy od 16 lat! Jednocześnie 39% pracowników obawia się, że ich pracodawcy nie zapewniają im wystarczających szkoleń technologicznych, które pomogłyby im w utrzymaniu odpowiednich umiejętności.
Z kolei według raportu Polskie Forum HR, oprócz szkoleń (71%), wśród najpopularniejszych sposobów na uzupełnienie braków kompetencyjnych, Polacy wymienili współpracę z urzędami pracy (43%) oraz instytucjami edukacyjnymi (18%).
Wśród przebadanych firm 9% twierdzi, że braki kompetencyjne ograniczały możliwości ich rozwoju, natomiast ich brak odczuło 23% podmiotów, niemniej nie miały one wpływu na działalność przedsiębiorstwa.
Najbliższe dwa lata mają cechować się wysokim popytem na umiejętności sprzedażowe i marketingowe. Poszukiwać ich będzie 37% przedsiębiorstw – najczęściej średnie
i małe, głównie z sektora usług finansowych, handlu i motoryzacji.
i małe, głównie z sektora usług finansowych, handlu i motoryzacji.
Firmy deklarują, że zmiana kompetencji w ciągu najbliższych dwóch lat będzie dotyczyła 19% pracowników na stanowiskach produkcyjnych i 21% na nieprodukcyjnych. W sektorze motoryzacji aż 26% pracowników produkcyjnych i 34% nieprodukcyjnych będzie musiała podnieść swoje kwalifikacje.
1 Rozbieżność pomiędzy miesięczną wartością stopy bezrobocia na stronie Eurostatu a danymi dotyczącymi stopy bezrobocia rejestrowanego prezentowanymi na stronie GUS wynika z odmiennej metodologii zastosowanej przy gromadzeniu i opracowywaniu danych, w tym także z definicji osoby bezrobotnej.
O raporcie
Raport przygotowany przez PARP przedstawia syntetyczne wyniki aktualnych badań i analiz dotyczących polskiego i międzynarodowego rynku pracy. To cykliczna comiesięczna publikacja, którą Agencja przygotowuje na potrzeby Rady Programowej ds. Kompetencji koordynującej działanie systemu Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Omawiany raport dotyczy okresu sprawozdawczego w okresie 28 października a 30 listopada 2022 r.
Raport przygotowany przez PARP przedstawia syntetyczne wyniki aktualnych badań i analiz dotyczących polskiego i międzynarodowego rynku pracy. To cykliczna comiesięczna publikacja, którą Agencja przygotowuje na potrzeby Rady Programowej ds. Kompetencji koordynującej działanie systemu Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Omawiany raport dotyczy okresu sprawozdawczego w okresie 28 października a 30 listopada 2022 r.
Kontakt dla mediów:
Luiza Nowicka, PARP
e-mail: luiza_nowicka@parp.gov.pl
tel.: 880 524 959
