Od 20 lat Fundusze Europejskie w PARP wspierają rozwój wzornictwa

– Każda firma, która chce wyróżnić się swoim produktem i podbić rynek, najpierw powinna przeanalizować swoje słabe i mocne strony – również w zakresie rozpoznawalności przez klientów. Najskuteczniejszym sposobem, by określić, jakie są potrzeby przedsiębiorstwa w obrębie wzornictwa, jest przeprowadzenie audytu wzorniczego. Można go zrealizować w ramach konkursu „Wzór na konkurencję dla MŚP”, finansowanego z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej – mówi Daniel Węgrzynek, zastępca dyrektora Departamentu Usług Proinnowacyjnych, i dodaje: – Kolejnym krokiem, pozwalającym na zyskanie ogromnej przewagi konkurencyjnej jest wdrożenie uzyskanych rekomendacji. Otwiera to zupełnie nowe możliwości rozwoju zarówno na krajowym, jak i globalnym rynku.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości od wielu lat promuje wdrażanie strategii wzorniczej w firmach poprzez realizację licznych konkursów w tym zakresie. Potwierdzają to zakończone sukcesem projekty beneficjentów dofinansowane w ramach działania 4.2 „Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego” czy konkursów takich jak „Granty na design”, „Design dla przedsiębiorców” oraz „Wzór na konkurencję”.

W pierwszej pełnej perspektywie finansowej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG) w latach 2007–2013, który przewidywał realizację projektów w ramach działania 4.2 „Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego”, przedsiębiorcy otrzymali za pośrednictwem PARP ponad 685 mln zł dofinansowania. Wówczas o wsparcie swoich projektów mogli ubiegać się przedsiębiorcy, którzy chcieli rozwijać działalność badawczo-rozwojową bądź opracować i wdrożyć u siebie wzory przemysłowe czy usługowe.

W ramach działania „Granty na design” z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014–2020 (POIR) wybrani operatorzy pomagali producentom stworzyć własny wzór mebla. Każdy z nich wybierał co najmniej 10 firm z branży meblarskiej, którym zapewniał wsparcie profesjonalnych projektantów. Dodatkowo firmy mogły skorzystać z usług doradczych dotyczących sprzedaży i eksportu. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przekazała przedsiębiorstwom przeszło 7,1 mln zł.

Konkurs „Design dla przedsiębiorców” był realizowany również w ramach POIR 2014–2020. Jego celem było dofinansowanie na opracowania nowego lub ulepszonego projektu wzorniczego, którego efektem było wdrożenie na rynek innowacji produktowej. PARP organizowała także nabór do tożsamego konkursu – „Design dla przedsiębiorców – Dostępność Plus”. Warunkiem było to, że wspomniana wyżej innowacja produktowa miała odpowiadać na specyficzne potrzeby osób z ograniczeniami funkcjonalnymi (fizycznymi i poznawczymi). PARP podpisała wówczas 698 umów z przedsiębiorcami i przekazała ponad 280 mln zł wsparcia. Jedną z firm, która skorzystała z dofinansowania, jest firma VARIO TERM sp. z o.o. Celem projektu było poszerzanie i aktualizowanie oferty o nowe wzory głowic termostatycznych. Pozyskane finansowanie z funduszy europejskich pozwoliło wyjść na przeciw oczekiwaniom klientów,   którzy szukają oryginalnego wzoru i szerokiej bazy kolorystycznej, a produkt spełnia nie tylko funkcję ale również stanowi  element wystroju wnętrza. W ramach projektu zakupiono nowoczesną wtryskarkę. Opracowano także innowację technologiczną dla osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza dla osób niewidomych. Polega ona na wydawaniu dźwięku – „kliku” przy obracaniu nakrętką głowicy termostatycznej. Obecnie produkt jest dostępny w sprzedaży i cieszy się ogromną popularnością.  

„Wzór na konkurencję” to konkurs, który był finansowany z Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014–2020 (POPW). Składał się z dwóch etapów, obejmujących przeprowadzenie audytu wzorniczego i opracowanie strategii wzorniczej oraz jej wdrożenie. W ramach tego działania PARP zawarła 787 umów na ponad 633 mln zł.

W tym miejscu warto przytoczyć historię jednego z beneficjentów – przedsiębiorstwa
PL Sp. z o.o. Celem firmy było podniesienie konkurencyjności firmy w branży oświetleniowej ze szczególnym uwzględnieniem segmentu oświetlenia biurowego. Zaplanowano wprowadzenie na rynek nowej marki, opracowano jej niepowtarzalną identyfikację wizualną, przygotowana została również strategia skutecznej komunikacji oraz responsywna strona internetowa. Dzięki współpracy z zewnętrznymi podmiotami doradczymi przeprowadzono profesjonalne badania rozwojowe, które przyczyniły się do opracowania strategii wzorniczej i harmonogramu działań koniecznych do uruchomienia nowej linii innowacyjnych projektów opraw oświetleniowych Like at Home. Zakupiono giętarkę 3D do drutu, zgrzewarkę doczołową, zgrzewarkę do drutu oraz prościarkę. W wyniku realizacji projektu udało się wypracować serię opraw oświetleniowych pod nowym brandem. Wartość dofinansowania zgłoszonego projektu wyniosła ponad 256 tys. zł.

Spółka Roto-Tech w ramach konkursu „Design dla przedsiębiorców” otrzymała niemal 800 tys. zł. dofinansowania na bardzo oryginalne przedsięwzięcie – dom na wodzie. Firma, wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie, zaprojektowała wyspecjalizowaną jednostkę pływającą. Oprócz zastosowania praktycznego, projekt ma ciekawy design, wpisujący się w trendy. Minimalistyczne wnętrze, przeszklone ściany, stonowane kolory oraz proste meble nadają domowi na wodzie surowy i nowoczesny charakter. Produkowany przez Roto-Tech Home-r to wysoko wyspecjalizowany, konkurencyjny i nowoczesny produkt na rynku.

Z kolei jeden z zakładów przetwórstwa tworzyw sztucznych zaprojektował i wdrożył innowacyjne pojemniki ażurowe z recyklingu. „Oddychające” doniczki ażurowe OXY wykonane są z tworzyw biodegradowalnych. Składają się z dwóch części – filcowego wkładu i ażurowej osłonki. Taka budowa zapewnia roślinom, a zwłaszcza ich korzeniom, dostęp do powietrza. Ponadto ich konstrukcja zapobiega skręcaniu się korzeni, jak ma to miejsce w zwykłych plastikowych doniczkach. Doniczki OXY to innowacja na rynku krajowym i zagranicznym. Projekt otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia (POPW) „Wzór na konkurencję” w wysokości 2,9 mln zł.

Od 7 maja do 2 lipca 2024 przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dofinansowanie na opracowanie strategii wzorniczej oraz jej wdrożenie w przedsiębiorstwie w ramach działania 1.4 „Wzornictwo w MŚP”. Konkurs skierowany jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą na terenie Polski Wschodniej, tj. z województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego oraz część województwa mazowieckiego (z wyłączeniem regionu warszawskiego stołecznego oraz powiatów: grodziskiego, legionowskiego, mińskiego, nowodworskiego, otwockiego, piaseczyńskiego, pruszkowskiego, warszawsko-zachodniego i wołomińskiego).

Budżet na ten nabór to 100 mln zł, a maksymalne dofinansowanie projektu może wynieść nawet 3 mln zł. Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych to 200 tys. zł. Wkład własny uzależniony jest od wyboru sposobu finansowania projektu oraz zaplanowanych działań, może wynieść do 85% dla usług doradczych oraz zgodnie z mapą pomocy regionalnej dla części inwestycyjnej. Wsparcie na usługi rozwojowe (szkoleniowe) i doradztwo udzielane jest w formie dotacji bezzwrotnej, natomiast finansowanie inwestycji (regionalna pomoc inwestycyjna) nastąpi w formie dotacji warunkowej.

Wsparcie obejmie proces doradczy, polegający na przeprowadzeniu audytu oraz opracowaniu strategii wzorniczej. Te działania powinny zostać przeprowadzone jeszcze przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Przedsiębiorcy mogą również wykorzystać przeprowadzony audyt wzorniczy oraz opracowaną strategię wzorniczą w ramach działania 1.4 „Wzór na konkurencję” etap I Programu Operacyjnego Polska Wschodnia (POPW), pod warunkiem aktualności informacji i rekomendacji zawartych w strategii wzorniczej oraz braku realizacji projektu dotyczącego wdrożenia strategii wzorniczej.

Dofinansowane będą również działania związane z wdrożeniem w przedsiębiorstwie strategii wzorniczej z wykorzystaniem procesów projektowania – efektem ma być pojawienie się innowacji na rynku.

Lista działań objętych dofinansowaniem wygląda następująco:

• koszty usług doradczych związanych z przeprowadzeniem audytu wzorniczego i opracowaniem strategii wzorniczej,

• koszty usług doradczych niezbędnych do wdrożenia strategii wzorniczej,

• nabycie środków trwałych innych niż nieruchomości zabudowane i niezabudowane,

• nabycie oprogramowania i innych wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz innych praw własności intelektualnej,

• koszty robót i materiałów budowlanych, o ile są bezpośrednio związane z instalacją maszyn i urządzeń. Ich wartość nie może jednak przekroczyć 10% wartości kosztów środków trwałych nabywanych w projekcie,

• koszty usług szkoleniowych,

• koszty ustanowienia i utrzymania zabezpieczenia zaliczki.

Więcej informacji na temat konkursu „Wzornictwo w MŚP” można przeczytać na stronie PARP.