Sektorowe rady ds. kompetencji tworzą przyszłe kadry!

– Sektorowe rady ds. kompetencji są oddolnymi inicjatywami, w których każdy sektor sam decyduje, kto powinien włączyć się w prace rady. Obowiązkowo jednak w skład rad muszą wejść m.in. przedstawiciele przedsiębiorców i instytucji edukacyjnych. Członkowie rad tworzą wspólne projekty służące lepszemu przygotowaniu przyszłych kadr – wyjaśnia Daniel Nowak, ekspert z Departamentu Rozwoju Kadr w Przedsiębiorstwach w PARP. – Taki system jest w stanie wesprzeć przedsiębiorców zarówno właściwymi rozwiązaniami gospodarczymi, jak i odpowiednio przygotowanymi, wyedukowanymi zespołami pracowników. Zacieśniona współpraca na linii biznes – edukacja przyczynia się do zmniejszania luk kompetencyjnych, co przynosi wymierne korzyści dla firm i obywateli.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) na przestrzeni lat wielokrotnie spotykała się z przedsiębiorcami, którzy przyznawali, że mają trudności w pozyskaniu kadry o wymaganych kompetencjach. Te negatywne tendencje potwierdzały badania Bilansu Kapitału Ludzkiego (BKL), realizowane przez PARP i Uniwersytet Jagielloński. Jego wyniki z lat ubiegłych wskazywały, że trzy czwarte przedsiębiorców deklarowało problem ze znalezieniem kandydatów do pracy odpowiadających ich potrzebom. Twierdzili, że nie mają czasu na uczenie kandydatów podstawowych umiejętności, deklarowali jednak możliwość ich doszkalania.

Z tych samych badań wynikało, że ok. 30% pracodawców nie inwestowało w rozwój swoich pracowników, natomiast 25% spośród tych pracodawców, którzy korzystali z edukacji pozaformalnej, nie była zadowolona z jej efektów. Jako główną przyczynę braku zainteresowania podnoszeniem kompetencji swoich zespołów przedsiębiorcy wskazywali brak oferty odpowiadającej na ich potrzeby.

– Niedostępność osób z odpowiednimi kompetencjami jest dla przedsiębiorców tak samo dużym ograniczeniem w rozwoju firmy jak niedostępność kapitału. Wynika z ogromnych zmian na rynku i oznacza konieczność ciągłego podnoszenia kompetencji. Obecnie obserwujemy duży wzrost zapotrzebowania na pracowników z nowymi umiejętnościami i wysokim poziomem kompetencji – mówi Daniel Nowak z PARP i dodaje: – System rad sektorowych w Polsce stanowi odpowiedź na konieczność zwiększenia dopasowania kompetencyjnego pracowników do wymagań gospodarki.

Warto zaznaczyć, że działalność SRK jest zbieżna z inną inicjatywą realizowaną przez PARP na rzecz podniesienia kompetencji. Mowa o konkursie „Pracodawca Jutra”, w którym m.in. nagradzane są firmy współpracujące z sektorem edukacji. Dzięki konkursowi możliwa jest wymiana dobrych praktyk w zakresie zarządzania ludźmi w organizacjach oraz tworzenia przyjaznego środowiska pracy, kształtowanego technologią oraz innowacjami.

Celem systemu rad sektorowych jest zmniejszenie niedopasowania kompetencyjnego na rynku pracy. Jest on osiągany poprzez działania realizowane przez SRK, obejmujące szeroki zakres zadań, tj.:

· identyfikowanie luk kompetencyjnych zarówno obecnych, jak i przyszłych, z uwzględnieniem przewidywanych zmian w sektorze;

· formułowanie rekomendacji w zakresie dostosowania kadr gospodarki do aktualnych potrzeb przedsiębiorców w danym sektorze gospodarki;

· wsparcie legislacyjne – przygotowywanie propozycji zmian prawnych, które mogą poprawić jakość kształcenia zawodowego;

· inicjowanie współpracy edukacyjno-zawodowej – wsparcie praktyk, staży oraz współtworzenie podstawy programowej dla edukacji zawodowej;

· inicjowanie współpracy przedsiębiorców z uczelniami i administracją publiczną w celu zintegrowania tych środowisk;

· monitorowanie sektora – analiza sytuacji w branży oraz jej przyszłych potrzeb, z uwzględnieniem wpływu cyfryzacji, automatyzacji oraz zmian środowiskowych.

Rady sektorowe przygotowują ramy prawne dla efektywnego i praktycznego kształcenia specjalistów. Zachęcają przedsiębiorców do angażowania się w kształcenie poprzez organizację praktyk i staży oraz współtworzenie podstawy programowej dla kształcenia zawodowego. W ramach systemu budowane jest partnerstwo przedsiębiorstw z instytucjami rynku pracy i edukacji oraz administracją publiczną, co pozwala na dostarczanie wiarygodnych danych o potrzebnych kwalifikacjach w poszczególnych sektorach i zwiększa skuteczność działań edukacyjnych, a także pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego.

Organizację i prowadzenie rady sektorowej powierza Prezes PARP. W skład rad mogą wchodzić przedstawiciele przedsiębiorstw, sektora edukacyjnego, instytutów badawczych, firm szkoleniowych oraz ministerstw. Wspólnie pracują nad tym, aby zapewnić wysoki poziom kształcenia, odpowiadający na aktualne i przyszłe potrzeby rynku pracy. Dodatkowo SRK prowadzą dialog z decydentami politycznymi, przez co wpływają na kształt regulacji prawnych, które mają kluczowe znaczenie dla rozwoju danego sektora.

– Ekspercki i szeroki skład rad pozwala na rzetelną identyfikację luk kompetencyjnych w sektorze i ich prognozowanie. Są one podstawą do podejmowania przez administrację publiczną decyzji opartych na dowodach, przy zachowaniu współpracy wszystkich uczestników systemu – komentuje Małgorzata Łuczak, ekspertka z Departamentu Rozwoju Kadr w Przedsiębiorstwach PARP.

Do 25 lutego 2025 r. przyjmowane są wnioski w konkursie, który ma wyłonić podmioty odpowiedzialne za organizację i prowadzenie sektorowych rad ds. kompetencji (SRK). Jednocześnie przypominamy, że nabór został podzielony na trzy rundy:

· od 17 lipca 2024 r. do 7 października 2024 r.,

· od 8 października 2024 r. do 2 stycznia 2025 r.,

· od 3 stycznia 2025 r. do 25 lutego 2025 r., do godz. 16.00.

Po upływie terminu konkretnego przedziału czasowego nastąpi ocena wniosków złożonych w danym okresie. Takie rozwiązanie ma skrócić czas rozpatrywania wniosków w danej rundzie aplikacyjnej.

Wyłonione w konkursie podmioty będą mogły jako jedyne wnioskować o wsparcie finansowe ze środków programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 (FERS) na realizację projektów obejmujących identyfikację i monitorowanie potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych w sektorach. Wnioskodawca jednak będzie musiał zapewnić własne środki na organizację i prowadzenie sektorowej rady ds. kompetencji, czyli zadania związane np. z ustaleniem regulaminu rady, składu członkowskiego, itd.

Na ten cel w obecnej perspektywie finansowej przeznaczono około 480 mln zł, w tym dla podmiotów prowadzących rady zarezerwowano ok. 100 mln zł, reszta będzie przeznaczona dla przedsiębiorców sektorów na szkolenia i doradztwo wynikające z rekomendacji rad.

– Naszym celem jest wyłonienie podmiotów, które najlepiej spełniają wymagania dotyczące zarządzania, monitorowania i wspierania działań rady w danym sektorze, dlatego PARP realizuje konkurs w dwóch trybach: otwartym i zamkniętym. W trybie zamkniętym zaproszenia skierowaliśmy do podmiotów, które już wcześniej prowadziły rady sektorowe. Tryb otwarty umożliwia ubieganie się o powierzenie organizacji i prowadzenia SRK nowym podmiotom zainteresowanym danym sektorem – mówi Marzena Cieślak, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Kadr w Przedsiębiorstwach z PARP.

Szczegółowe informacje dotyczące naboru otwartego znajdują się na stronie internetowej PARP.