Fundusze Europejskie umożliwiają tworzenie rozwiązań inteligentnych miast. Polska podąża za ideą smart city

Smart city – czyli miasto inteligentne – to koncepcja, która miała swoje początki w latach 60. XX wieku. Wówczas w Stanach Zjednoczonych zaczęto wykorzystywać bazy danych, zdjęcia lotnicze, kierować zasobami, opracowując raporty w celu ukierunkowania usług, łagodzenia skutków katastrof oraz w walce z ubóstwem. Obecnie za inteligentne miast uważa się takie, które wykorzystują technologię szeroko dostępną technologię informacyjno-komunikacyjną do zarządzania i zwiększenia wydajności infrastruktury miejskiej. Technologie te wykorzystywane są m.in. do wyznaczania tras ruchu, parkowania, planowania infrastruktury i transportu, monitorowania zanieczyszczenia i hałasu, zarządzania usługami miejskimi jak wywóz śmieci i recycling, rozwiązania z zakresu telemedycyny i inteligentnej opieki medycznej. Każde miasto ma swój indywidualny system dostosowany do inteligentnego zarządzania.

Polskie miasta radzą sobie całkiem nieźle z wdrażaniem nowych technologii w różnych obszarach funkcjonowania. Stoją za tym duże inwestycje miejskie, wspierane przez samorząd lub środki budżetu państwa oraz takie, które są realizowane przy mniejszych nakładach finansowych, nierzadko przy współpracy na linii miasto – prywatne firmy z branży IT.

Warto podkreślić, że administracja samorządowa – chcąc podnieść swoje kompetencje w tym zakresie – korzysta z programów takich jak GovTech inno_LAB , które także zapewniają kontakt między JST i innowatorami w celu wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań w urzędach służących obywatelom.

Z pewnością możliwości, jakie oferują Fundusze Europejskie w znacznym stopniu przyczyniają się do tego, że polskie miasta nie pozostają w tyle we wdrażaniu rozwiązań zaliczających się do światowego trendu smart city. Firmy wykorzystują tę okazję, biorąc udział m.in. w konkursach organizowanych przez PARP, np. w „Rozwoju startupów w Polsce Wschodniej”, finansowanym dzięki funduszom Programu Polska Wschodnia (POPW). Dzięki dotacji firma Microamp Solutions sp. z o.o pozyskała niemal 1 mln zł na rozwój technologii dedykowanych wzmacniaczom mikrofalowych dla sieci 5G. Jest to innowacja w skali światowej – dotąd produkowane były jedynie wzmacniacze, wykorzystujące technologię stosowaną dla standardów LTE lub LTE-A, która nie jest optymalna dla systemów sieci 5G. Rezultatem projektu jest oferta wzmacniaczy mocy do sieci 5G, gotowych do wdrożenia przez operatorów infrastruktury telekomunikacyjnej, operatorów telekomunikacyjnych lub producentów urządzeń telekomunikacyjnych. Wzmacniacze te umożliwią szybsze wdrożenie pełnych sieci 5G, zapewniających pokrycie zasięgiem o wysokich parametrach. Firma ma już pierwszych klientów, u których implementuje opracowywaną technologię wzmacniaczy.

Zmiany klimatyczne, które są domeną XXI wieku, mają olbrzymi wpływ na funkcjonowanie miast. Wszelkie innowacyjne rozwiązania, poprawiające jakość życia w mieście wobec ocieplania klimatu i anomalii pogodowych, są na liście must have większości urzędników. Wychodząc temu naprzeciw firma Aguares sp. z o.o. – dzięki dotacji w wysokości niespełna 800 tys. zł, w ramach konkursu POPW – opracowała rozproszony system sterowalnej mikroretencji, jako sposób na dostosowanie miast do zmieniającego się klimatu. Rozwiązanie pozwala na odciążenie systemów już istniejącej kanalizacji deszczowej, podczas tzw. deszczy nawalnych, przechwytując część wody opadowej nim dotrze do kanalizacji deszczowej. Ponadto buduje objętość retencyjną poza siecią kanalizacji, tworząc rozwiązanie komplementarne. Może być wykorzystane w centrach, dopasowując się do lokalnych warunków. Rozwiązanie dedykowane jest dla JST o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys., a także deweloperom chcącym realizować swoje inwestycje na terenach o podwyższonym reżimie w zakresie odprowadzania wód opadowych. Oprócz odciążenia kanalizacji deszczowej, w czasie intensywnych opadów, dodatkowo proponowane rozwiązanie umożliwia wytwarzanie energii elektrycznej na potrzeby podświetlenia zewnętrznego oraz wprowadza element zieleni uporządkowanej w mieście.

Z kolei mTAP Smart City sp. z o.o. opracowała kontrolery lamp ulicznych LED z uniwersalną magistralą sensoryczną. Rezultatem projektu – na który uzyskano dofinansowanie 1 mln zł ze środków konkursu „rozwój startupów w Polsce Wschodniej” – jest inteligentna platforma informatyczna, która wspiera użytkowników w optymalizacji kosztów zużycia energii, przy użyciu metod sztucznej inteligencji. Innowacyjny kontroler lamp ulicznych LED, wraz z uniwersalną magistralą sensoryczną, pozwala nie tylko sterować lampą, ale również zbiera informacje na temat jej otoczenia. Sensory te pozwalają na rozbudowę kontrolerów i szybkie dostosowania do wymagań rynku oświetlenia ulicznego. Jak podkreśla Wiktor Krzeszewski, reprezentujący spółkę – Realizacja projektu pozwoliła nam opracować produkt, który pomaga miastom oszczędzać energię. System zbiera dane i na ich podstawie sprawia, że oświetlenie jest bezpieczne i zużywa mniej energii. Jest to ważne w kontekście galopujących cen energii, zmiany przyzwyczajeń i zachowań mieszkańców, na przykład z powodu pandemii czy digitalizacji pracy.

Parking w mieście to już towar luksusowy, o który coraz trudniej nie tylko mieszkańcom, ale i prowadzącym biznes. Zgodnie z zapotrzebowaniem rynku, w duchu smart city – Parkcash sp. z o.o. opracowała specjalną platformę wymiany miejsc parkingowych ParkCash dla biznesu. Dzięki nowoczesnym technologiom tworzony jest ekosystem, który pozwala na optymalizację kosztów funkcjonowania już istniejących przestrzeni, w obrębie których usytuowane są: parkingi komercyjne, parkingi biurowe, parkingi osiedlowe, prywatne miejsca parkingowe. Platforma ParkCash automatyzuje obsługę, umożliwiając współdzielenie miejsc postojowych oraz – w zależności od przyjętego modelu biznesowego – zarabianie na stanowiskach dostępnych w puli. Mobilny Pilot, który pozwala na automatyzację procesu wjazdu i wyjazdu z parkingu, oparty jest o rozwiązania IoT (Internet of Things – Internet Rzeczy). Może być zintegrowany z dowolną bramą, szlabanem lub systemem rozpoznawania tablic rejestracyjnych. Dzięki aplikacji mobilnej kierowca znajdzie miejsce i zapłaci za parkowanie na zamkniętych przestrzeniach. Zarządcy parkingów nie muszą już obsługiwać skomplikowanych systemów, pełne zarządzanie przestrzenią parkingową odbywa się przy pomocy przeglądarki internetowej.

– ParkCash pozwala dowolnemu pracownikowi sprawdzić dostępność i wykonać rezerwację miejsca parkingowego jeszcze przed wyjazdem z domu, dzięki czemu firma minimalizuje ślad węglowy i korki generowane przez osoby poszukujące miejsca parkingowego wokół biura. Przewaga konkurencyjna i skuteczność działania systemu wynika z zastosowania ścisłej integracji z kontrolą dostępu oraz wprowadzeniu mikropłatności. W przypadku braku chętnych pracowników do parkowania system pozwala wynająć miejsca parkingowe dla klientów zewnętrznych. System ParkCash optymalizuje również parkowanie w budynkach PRS, na prywatnych parkingach oraz obiektach handlowych – komentuje z dumą Piotr Nizio, prezes ParkCash. Na wdrożenie projektu, dzięki dofinansowaniu w ramach konkursu POPW, spółka otrzymała niespełna 880 tys. zł.

Wsparciem dla idei smart cities jest także nadal trwający pilotaż programu GovTech inno_LAB orgaznizowanego przez PARP, do którego zakwalifikowano już 74 jednostki samorządu terytorialnego.

– Celem pilotażu jest dalsze rozwijanie innowacji w polskiej administracji samorządowej oraz wspieranie jej w zamawianiu dostaw i usług opartych na technologiach. Jednostki samorządu terytorialnego szukają nowoczesnych rozwiązań w obszarze zagospodarowania odpadów, bezpieczeństwa mieszkańców, zmniejszenia kosztów energii elektrycznej, poprawy łączności, usprawnienia transportu, lepszej komunikacji z mieszkańcami czy sprawniejszego obiegu dokumentów w urzędach. Dzięki udziałowi w projekcie  GovTech Inno_Lab samorządy mają możliwość dzięki współpracy z innowatorami i technologicznymi firmami  wdrożyć takie rozwiązania w swoim otoczeniu. W ramach programu JST mogą skorzystać ze wsparcia szkoleniowo-doradczego o wartości 50 tys. zł. Dla wielu samorządów program jest okazją do stosowania dialogu technicznego czy współpracy z innowatorami – zachęca Mikołaj Różycki, zastępca prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zgłoszenia do dwóch wybranych operatorów – Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego i Polskiej Fundacji Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego „OIC Poland” – można składać do 30 listopada 2022 r. Pilotaż finansowany jest w ramach Funduszy Europejskich ze środków Programu Inteligentny Rozwój a więcej informacji można znaleźć na stronie http://parp.gov.pl/jst